The party is over. Ραγδαίες εξελίξεις στην ελληνική αγορά φαρμάκου

Από τις 250 φαρμακευτικές εταιρείες θα μείνουν 100 και από τα 11.000 φαρμακεία τα 7.000

του Σπύρου Κτενά

The party is over. Γίνεται λόγος για την ελληνική αγορά φαρμάκου και την εξέλιξη αυτή κατανοούν τα επιτελεία τόσο των πολυεθνικών όσο και των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών που ετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα στην ελληνική αγορά:  σύμφωνα με εκτιμήσεις σημαντικών εκπροσώπων της αγοράς που εργάζονται στην εμπορία φαρμάκου μερικές δεκαετίες «από τις 250 φαρμακευτικές, που έχουν λάβει έγκριση για 11.000 σκευασματα για να διακινήσουν περίπου 6.000 εξ αυτών, θα μείνουν στην αγορά μόλις 100 εταιρείες». 

Η παραπάνω πρόβλεψη στηρίζεται στην κάθετη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Στα πλαίσια αυτά ανάλογες είναι η εκτίμηση για τις φαρμακαποθήκες και τα φαρμακεία. «Από τις 130 φαρμακαποθήκες θα μείνουν 30 όμιλοι με 45 κέντρα διανομής πανελλαδικά ενώ σαρωτικές θα είναι και οι εξελίξεις στο δίκτυο των φαρμακείων: από τα 11.000 φαρμακεία που λειτουργούν στη χώρα θα μείνουν 7.000 κάτι που θα συμβεί όχι μόνο με το κλείσιμο κάποιων αλλά και με τις συγχωνεύσεις και συνεργασίες».

Η παραπάνω πρόβλεψη δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία αφού στηρίζεται σε συγκεκριμένες εξελίξεις στην εγχώρια αγορά. Αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι μια σειρά χονδρεμπορικές επιχειρήσεις φαρμάκου – κομμάτια του ομίλου Alapis - έκλεισαν: μεταξύ αυτών η ΚΠ Μαρινόπουλος, η Γερολφάρμ, η Φαρμακεμπορική, η Χριστοφόγλου και η βορειοελλαδίτικη Φαρμαγορά. Είναι ενδιαφέρον, πάντως, ότι στον τομέα του χονδρεμπορίου οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έδειξαν μικρότερες αντοχές έναντι των συνεταιριστικών επιχειρήσεων. 

Είναι γεγονός ότι πριν από το 2000 είχε στηθεί στη χώρα μας ένα ξέφρενο πάρτι στην αγορά φαρμάκου. Ένα πάρτι που στήθηκε στις πλάτες των ασφαλιστικών ταμείων και το οποίο εξασφάλισε πακτωλό κερδών στις επιχειρήσεις φαρμάκου. Ενώ όμως συνέβη αυτό, η εγχώρια παραγωγική δύναμη της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας συρρικνώθηκε. Έτσι, τα υπερκέρδη αυτά δεν οδήγησαν σε τόνωση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας αλλά στον μαρασμό της και στην εξάρτηση της χώρας μας από τα κατά τεκμήριο πανάκριβα εισαγόμενα φάρμακα. Ενδεικτικό είναι το ερώτημα εκπροσώπου συνεταιριστικής επιχείρησης εμπορίας φαρμάκου: «Κύριε πρόεδρε δεν πρέπει κάποια στιγμή να σκεφθούμε το χέρι που μας ταίζει» ήταν το ερώτημα που απηύθυνε ο ίδιος προς τον ισχυρό παράγοντα της  ξένης φαρμακοβιομηχανίας, που τον αντιμετώπισε με ένα ελαφρό μειδίαμα…

Οι πρόσφατες ανακοινώσεις για τα γενόσημα αποτελούν μία από τις εξελίξεις που δημιουργούν το νέο τοπίο για την λειτουργία της αγοράς φαρμάκου. 

Παρ΄ όλα αυτά εκκρεμούν ορισμένα σοβαρά θέματα μεταξύ των οποίων και τα παρακάτω:

Πρώτον, πόσο ασφαλή είναι ορισμένα φάρμακα που κυκλοφορούν στην εγχώρια αγορά;

Δεύτερον, πόσο ασφαλής είναι ο τρόπος διακίνησής τους. Για παράδειγμα έχει παρατηρηθεί να διακινούνται φάρμακα με courier όταν θα έπρεπε αυτό να γίνει με φορτηγά που θα εξασφάλιζαν συγκεκριμένης θερμοκρασίας.

Τρίτον, πως διασφαλίζονται οι στοιχειώδεις συνθήκες ασφάλειας όταν μεγάλες ποσότητες φαρμάκων διακινούνται μέσω internet;

Τέταρτον, ενώ έχει αναπτυχθεί μία έντονη φημολογία για την ασφάλεια των γενόσημων φαρμάκων που προέρχονται από την Ινδία, την ίδια στιγμή στον διεθνή τύπο – βλέπε Financial Times - έχουν δημοσιευθεί οι αποφάσεις προστίμων σε βάρος μεγάλων κολοσσών της διεθνούς φαρμακοβιομηχανίας. Ορισμένες εξ αυτών έχουν υλοποιήσει πολύ μεγάλα επενδυτικά προγράμματα στην Κίνα, όπου έχουν δημιουργήσει τεράστιες παραγωγικές εγκαταστάσεις.

Το νέο καθεστώς στην αγορά των γενοσήμων δημιουργεί ωστόσο – πέραν της αποφόρτωσης των ασφαλιστικών ταμείων - κάποιες ευκαιρίες τόνωσης της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας και συνακόλουθα της απασχόλησης.